เกาะหมาก ทราบแล้ว “ไม่เปลี่ยน”
เวลาเจอใครแล้วได้รับคำทักทายว่า “ไม่เปลี่ยนไปเลยนะ” ก็แอบยิ้มในใจ เหมือนการได้รับคำถามในครั้งนี้ ก็อยากบอกเหมือนกันว่า แม้จะไม่เหมือนเดิมทั้งหมด แต่ภาพรวมๆ ก็ยังไม่เปลี่ยน
นานมาแล้วที่เราเดินทางไปเกาะหมาก และอีกหลายครั้งที่มีโอกาสได้เดินไปทางไปเยือน พร้อมข่าวคราวที่น่ายินดีของเกาะแห่งนี้ ที่ทำให้วันนี้ เกาะหมาก เป็นเกาะหนึ่งในประเทศไทย ที่มีการเจริญเติบโตทางด้านการท่องเที่ยว แต่สภาพแวดล้อมของเกาะยังคงไม่เปลี่ยนแปลงไปไหนมาก
และวันนี้ก็เป็นโอกาสที่ดีอีกครั้ง เมื่อเกาะหมากได้รับการจัดการที่เข้มแข็งขึ้น เพื่อรองรับการเติบโตที่อาจจะควบคุมไม่ได้ในอนาคต เพราะปัจจุบัน แม้ว่าพื้นที่ส่วนใหญ่ยังบริหารด้วยคนเกาะหมาก แต่ก็มีบางส่วนถูกขายให้คนต่างพื้นที่แล้ว ดังนั้น นอกเหนือจากการควบคุมทางด้านการก่อสร้างที่ไม่ให้สูงเกินตามกำหนดแล้ว ยังต้องล้อมรั้วเพื่อความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อม จากคนทุกภาคส่วน
ไม่นานมานี้ องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. ร่วมกับวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเกาะหมาก ผู้ประกอบการด้านการท่องเที่ยว และประชาชนบนเกาะหมาก จัดกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม “เกาะหมากสดใส ร่วมใจลดคาร์บอน Kohmak…Low Carbon” สร้างการรับรู้ “ธรรมนูญเกาะหมาก” ให้แก่นักท่องเที่ยว หวังเป็นเครือข่ายสร้างการพัฒนาการท่องเที่ยวในเกาะหมากอย่างยั่งยืนต่อไป
นายทวีพงษ์ วิชัยดิษฐ รองผู้อำนวยการ อพท. ประธานเปิดโครงการ “เกาะหมากสดใส ร่วมใจลดคาร์บอน(KohMak…LowCarbon)” กล่าวว่า อพท. ได้ร่วมกับวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเกาะหมากและชุมชนเกาะหมากดำเนินกิจกรรมเพื่อการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมาโดยตลอด เพื่อมุ่งหวังให้เกาะหมากเป็น “แหล่งท่องเที่ยวโลว์คาร์บอน”
โดยในปีนี้วิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเกาะหมาก มีความคิดเห็นว่าการสัญจรท่องเที่ยวบนเกาะหมาก ควรเป็นยานพาหนะที่ไม่ปลดปล่อยคาร์บอน เป็นการต่อจิ๊กซอร์ให้ภาพลักษณ์การท่องเที่ยวโลว์คาร์บอนเป็นรูปธรรมยิ่งขึ้น ซึ่งทั้งรถไฟฟ้าโซล่าร์เซลล์ และรถจักรยาน ถือเป็นพาหนะที่จะตอบโจทย์กิจกรรมการท่องเที่ยวแบบโลว์คาร์บอน
อีกทั้งยังเป็นการส่งเสริมการสัญจรสาธารณะภายในเกาะ ลดการก่อมลภาวะจากการใช้เครื่องยนต์ในการเดินทาง และลดการเกิดอุบัติเหตุ จึงขอรับการสนับสนุนจาก อพท. เพื่อไว้บริการนักท่องเที่ยวได้ใช้เป็นพาหนะสำหรับเดินทางท่องเที่ยวในเกาะหมาก
นายนิพนธ์ สุทธิธนกูล ประธานวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเกาะหมาก กล่าวว่า การท่องเที่ยวบนเกาะหมากมีการเติบโตและอยู่ในความสนใจของนักท่องเที่ยวมาโดยตลอด จึงทำให้เป็นที่สนใจของนักลงทุน ที่เข้ามาสร้างที่พักและนำเสนอกิจกรรมทางการท่องเที่ยว เช่น เจ็ตสกี การเปิดสถานบันเทิง จึงเป็นจุดที่ชาวบ้านและชุมชนบนเกาะหมาก ซึ่งเป็นเจ้าของพื้นที่ เจ้าของทรัพยากร ต้องมาทบทวนและทำความเข้าใจร่วมกัน จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการจัดทำ “ธรรมนูญเกาะหมาก” ซึ่งเป็นข้อตกลงร่วมกันทั้งฝ่ายชาวบ้าน ผู้ประกอบการ และนักท่องเที่ยว ที่จะร่วมกันปฏิบัติ
การจัดทำธรรมนูญเกาะหมาก วิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวได้รับการสนับสนุนจากองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน หรือ อพท. สาระสำคัญคือ การพัฒนาแหล่งและกิจกรรมการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ผลักดันการท่องเที่ยวแบบโลว์คาร์บอน เพื่อเป็นกรอบในการพัฒนาเกาะหมาก อาทิ การส่งเสริมการใช้จักรยานและรถยนต์ไฟฟ้าเพื่อการท่องเที่ยวและสัญจร ส่งเสริมกิจกรรมเล่นเรือใบ กิจกรรมพายเรือคายัค กิจกรรมทำอาหารเมนูโลว์คาร์บอน
รวมทั้งการพัฒนาระบบโมบาย แอพพลิเคชั่น เพื่อสร้างการรับรู้และส่งเสริมการท่องเที่ยวแบบโลว์คาร์บอนแก่นักท่องเที่ยวทั้งในประเทศและต่างประเทศ โดยตั้งเป้าโครงการส่งเสริมการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและภาพลักษณ์การท่องเที่ยวแบบโลว์คาร์บอนของเกาะหมากให้เป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง
สำหรับข้อตกลงธรรมนูญเกาะหมาก 8 ข้อ เพื่อเน้นย้ำความเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ภายใต้แบรนด์ “เกาะหมาก โลว์คาร์ลอน เดสติเนชั่น” ให้ทราบโดยทั่วกันทั้งในและนอกพื้นที่ ประกอบด้วย
- ไม่สนับสนุนให้เรือเฟอรี่นำยานพาหนะของนักท่องเที่ยวข้ามมายังเกาะหมาก
- รถจักรยานยนต์ให้เช่าต้องไม่เกินร้อยละ 70 ของจำนวนห้องพักบนเกาะหมาก
- ไม่สนับสนุนการใช้วัสดุจากโฟม หรือวัสดุที่ก่อให้เกิดมลพิษ เพื่อใส่อาหาร
- ห้ามทิ้งขยะ สิ่งปฏิกูล ของเหลือรับประทานลงในที่สาธารณะ และแหล่งน้ำโดยเด็ดขาด
- ไม่สนับสนุนให้ใช้สารเคมีที่มีสารตกค้างสูง
- ห้ามส่งเสียงดังหรือกระทำการรบกวน หรือเป็นการเดือดร้อน ในเวลา 22.00 น. – 07.00 น.
- ไม่สนับสนุนกีฬาทางบกและทางทะเลที่ใช้เครื่องยนต์ที่สร้างความเดือดร้อนแก่ชุมชน
- ห้ามนำ ห้ามเสพ ห้ามจำหน่ายสารเสพติดผิดกฎหมายทุกชนิดบนเกาะ
ทั้งนี้เพื่อเป็นการส่งเสริมให้นักท่องเที่ยวเลือกใช้จักรยานสำหรับเดินทางในเกาะหมาก อพท. จึงช่วยสนับสนุนจักรยานจำนวน 100 คัน มอบให้แก่วิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยว ซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถเลือกใช้บริการรถจักรยานได้ 2 แบบ คือ ฟรี และเสียค่าเช่าในอัตราสูงสุดไม่เกินคันละ 50 บาทต่อวัน นอกจากลดการใช้เครื่องยนต์แล้ว ชุมชนและผู้ประกอบการบนเกาะหมาก ยังมีกิจกรรมเก็บขยะบนชายหาด ร่วมกับ อบต. และนักท่องเที่ยวทุกวันเสาร์ ภายใต้ชื่อ Trash Hero รวมถึงช่วยกันดูแลเรื่องความปลอดภัยของคนบนเกาะและนักท่องเที่ยว
นอกจากนั้นยังมีการส่งเสริมให้มีธุรกิจให้บริการเกี่ยวกับจักรยาน เพื่อดึงดูดให้คนเกาะหมากซื้อจักรยานไว้ใช้งาน พร้อมการบำรุงรักษาที่เป็นไปอย่างสะดวก
การเดินทางมาครั้งนี้ เรายังได้เห็นแง่มุมดีๆ ของเกาะหมาก จากการรวมตัวของกลุ่มผู้ประกอบการ และนักท่องเที่ยว รวมตัวเป็นกลุ่ม “เกาะหมากดิสก์กอล์ฟ” กีฬาที่สร้างความสนุกและใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ ใช้จานร่อนที่มีลักษณะเฉพาะในการเหวี่ยงออกไปให้ลงกระตร้า กติกาต่างๆ คล้ายกับกีฬากอล์ฟ และในเดือนตุลาคมนี้ก็จะมีการจัดการแข่งขันรายการ Squid BBQ episode 3 ขึ้นที่เกาะหมาก เปิดกว้างทั้งมืออาชีพจากทุกประเทศและบุคคลทั่วไป
Disc Golf หรือ จานร่อน เป็นกีฬาที่นิยมเล่นในอเมริกา และหลายประเทศทางยุโรป ในประเทศไทยมีการเล่นที่เกาะสมุย เกาะช้าง และเกาะหมาก เท่านั้น
เท่าที่ได้ติดตามกีฬาชนิดนี้อยู่เกือบสองชั่วโมง พบว่า แม้จะไม่ได้ลงเล่น และแค่เป็นคนเดินตาม ก็รู้สึกสนุกสนานไปด้วย เป็นอีกกีฬาที่อาศัยทักษะการฝึกฝน มีสภาพของแรงลมและสิ่งกีดขวางอย่างต้นไม้ ให้ทายท้า ส่วนลีลาของพี่ๆ นักกีฬาที่เราได้พบในวันนี้ ก็มีท่วงท่าที่สวยงาม ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้ประกอบการบนเกาะนั่นเอง
นี่เป็นอีกหนึ่งความสดใสของเกาะหมากในวันนี้ นอกเหนือจากทะเลและผู้คน ที่ยังเต็มเปี่ยมด้วยมิตรภาพ พร้อมข้อตกลงครั้งใหม่ ภายใต้ธรรมนูญทั้ง 8 ข้อ เพื่อปกป้องเกาะหมากที่ทุกคนรักและหวงแหน
เมื่อรับทราบแล้ว ก็ต้องร่วมมือกันสร้างและทำให้เกาะหมาก ไม่เปลี่ยนไปไหน….
