“มรณานุสติคาเฟ่” ห้องเรียนวิชาความตายเชิงสร้างสรรค์

เสี้ยวนาทีที่แผ่นไม้ขนาดแคบกว่าสายตา ค่อยๆ เคลื่อนตัวช้าๆ เหนือใบหน้า ความมืดคลืบคลานเข้ามาจนปกคลุมทุกพื้นที่ นี่ใช่ไหม วาระสุดท้ายของชีวิต ที่เหลือเพียงกล่องสี่เหลี่ยมผืนผ้าเก็บกักร่างกาย ก่อนที่ทุกอย่างจะสลาย ทิ้งเพียงชื่อและความทรงจำเอาไว้

อึดอัด หวั่นไหว กระอักกระอ่วนภายใน กลายเป็นคนกลัวที่แคบไปในทันที เพราะที่เรานอนเหยียดกายตรงอยู่นี้คือภายในของโลงศพ และนี่ไม่ใช่การสะเดาะเคราะห์แบบที่เห็นโดยทั่วไป เพราะเป็นการทดลองตาย เพื่อให้รู้จักเสี้ยวหนึ่งของความตาย ก่อนจะกลับไปนึกถึงความตาย ดังที่พระพุทธเจ้าสอนให้เราระลึกถึงความตายอยู่เสมอ พร้อมกับการระลึกถึงคุณค่าของการมีชีวิตอยู่ด้วยสติ ซึ่งในภาษาธรรมเรียกว่า “มรณานุสติ”

ความกลัวบอกเราไม่ให้ประมาท ความกลัวทำให้เราไม่ตัดสินใจทำอะไรที่นำมาซึ่งความเดือดร้อน และ “ความตาย” เป็นสิ่งที่มนุษย์หวาดกลัว และเป็นอีกแนวทางที่จะทำให้คนเราหลีกหนีความชั่ว

แม้ตามหลักศาสนาจะบอกกับเราว่า ให้ยอมรับและเข้าใจเรื่องการเกิดแก่เจ็บตาย แต่อย่างไรก็ตาม  คนเราโดยทั่วไป ก็หวาดกลัวต่อความตายอยู่ดี ผู้ฝึกจิตให้เข้าใจเท่านั้น จึงยอมรับได้เต็มปากจริงๆ ว่า ความตายก็คือส่วนหนึ่งของชีวิต ที่เรามองข้ามมันไปเสมอ เพียงเพราะไม่อยากเจอ ทั้งที่รู้ว่าต้องได้เจอกันทุกคน ไม่มีข้อยกเว้นหรืออภิสิทธิ์สำหรับใคร

เราหวาดกลัวต่อความตาย แต่เราก็ไม่ได้นึกถึงมันมากนัก เรียกได้ว่า อาจจะเลี่ยงหลบ ไม่ยอมรับ เหมือนที่เราไม่ยินดีที่นัก ที่จะเข้าใกล้โลงศพ วันนี้เราได้ใช้เวลาสั้นๆ กับการลองลงไปนอนในโลงศพ ซึ่งเป็นกิจกรรม “ลองตาย…ก่อนตาย” ที่ KID MAI DEATH AWARENESS CAFE หรือเรียกอีกชื่อว่า “มรณานุสติคาเฟ่”

เมื่อเข้าไปในร้านเราจะเห็นบรรยากาศที่สื่อถึงความตาย ภายใต้โทนสีขาวดำ เป็นธีมที่ดูโมเดิร์น ไม่ได้น่ากลัวเท่าที่ใจเราคิดไปเอง มุมที่เป็นไฮไลท์ คือ บริเวณจัดตั้งโลงศพ ซึ่งเป็นโลงศพขนาดมาตรฐานเท่าจริง มั่นใจได้ว่าเป็นโลงใหม่ที่ผ่านการใช้งานมามากแล้ว แต่อย่าเพิ่งหวั่นใจไปกันใหญ่ ที่บอกว่าผ่านการใช้งานมามาก ก็เพราะคาเฟ่แห่งความตายนี้ เกิดขึ้นมาแล้วราว 2 เดือน และมีผู้เข้ามาใช้บริการอย่างต่อเนื่อง จึงมีผู้ลองตายมาแล้วหลายคน โดยทางร้านจะให้ลูกค้าได้ลงไปนอนในโลง ปิดฝาโลง ประมาณ 3 นาที เพื่อระลึกถึงความตาย และคุณค่าของการมีชีวิตอยู่

ให้ช่วงเวลา 3 นาทีนั้นได้นึกว่า หากเราไม่มีโอกาสกลับมาแล้ว เราจะแก้ไขหรือทำอะไรที่เราอยากทำไม่ได้ และความตายก็เป็นเรื่องใกล้ตัว ที่เราไม่รู้ว่าจะเกิดขึ้นเมื่อไหร่ ดังนั้นก่อนที่จะจากโลกนี้ไปจริงๆ เราคิดจะทำสิ่งใด ก็ควรลงมือทำซะ

ทัศนคติของคนที่ลองตายโดยการลงไปนอนในโลงที่ปิดฝาสนิท บ้างก็มองเป็นเรื่องสิริมงคล เพราะการลองตาย ที่เหมือนได้ตาย บ้างก็เชื่อว่าเป็นการต่ออายุ  บ้างก็มองว่า เป็นเรื่องที่ไม่ควรทำ เพราะจะเป็นการสาปแช่งตัวเอง

แต่ส่วนใหญ่บอกว่านี่แหละ คือคำเตือนที่ทำให้การใช้ชีวิตของพวกเขากลับมามีสติมากขึ้น มองเห็นคุณค่าของตัวเองและคนรอบข้างมากยิ่งขึ้น

นอกจากเรื่องราวจากการพูดคุยแล้ว เราได้เปิดสมุดที่วางไว้ข้างโลงศพ ระบุว่า ให้เขียนความตั้งใจหลังจากขึ้นจากโลง มีเรื่องราวที่เต็มไปด้วยความน่าสนใจ

หลายคนหวาดกลัวเพราะเป็นที่แคบและมืดแทบกระดิกตัวไม่ได้ บางคนคิดไปถึงเรื่องผีสาง หลายคนถึงกับเศร้าน้ำตาซึมเพราะคิดว่าหากตายจริงๆ ก็คงไม่สามารถกลับมาหาคนที่รักที่ห่วงอีกแล้ว ส่วนใหญ่จะช่วยกันเตือนสติในการใช้ชีวิต ส่งเสริมการทำสิ่งดีๆ ดูแลตัวเอง ดูแลคนที่รัก มีทั้งคนไทยและต่างชาติ ที่เข้ามาลองตาย อ่านไปก็เพลินดี

การลองตายด้วยการลงไปนอนในโลง  ดูเป็นเรื่องที่ค่อนข้างน่ากลัว ภาพที่ถ่ายออกมา อาจจะทำให้คนที่ห่วงใยหวั่นไหวได้ การนอนอยู่ในที่แคบๆ มืดๆ นอกจากความกลัวที่เกิดขึ้นในใจแล้ว ยังมีความกังวลเรื่องสภาพอากาศภายใน บางคนอาจจะไม่ได้สังเกตว่า มีช่องลมและแสงสว่างอยู่ตรงปลายเท้า และตัวฝาโลงเองก็ไม่ได้ปิดสนิท เพราะคนที่นอนอยู่ด้านใน สามารถดันหรือเลื่อนมันออกได้ด้วยตัวเอง แต่ทางที่ดี ให้เพื่อนคอยอยู่ข้างๆ จะดีกว่า

การลองตายสไตล์นี้ นอกจากจะเตือนสติให้รู้จักคุณค่าของการมีชีวิตอยู่แล้ว หากใครลงไปนอนนานถึง 3 นาที ก็จะได้รับส่วนลดค่าเครื่องดื่มไปเลย 5 บาท

นอกจากกิจกรรมลองตายก่อนตายแล้ว ยังมีมุมที่น่าสนใจอีกมาก เช่น มุมเตรียมตัวก่อนตาย ที่มีทั้งมุมเขียนและศึกษาเรื่องมรดกและพินัยกรรม มุมการบริจาคร่างกาย มุมการเขียนจดหมายถึงตัวเอง เพื่อเตือนสติทั้งวันนี้และในอนาคต มุมวางแผนการจัดงานศพของตัวเอง โดยมีแคตตาล็อกให้เลือกกันตั้งแต่ วัดยอดนิยม โลงศพรูปแบบต่างๆ พวงหรีดแบบต่างๆ เป็นต้น ซึ่งใครร่วมกิจกรรมเหล่านี้ ก็มีส่วนลดสำหรับซื้อเครื่องดื่มให้ด้วย

ถือเป็นกิจกรรมที่เตือนสติให้เรายอมรับความตาย ว่าสามารถเกิดขึ้นได้ในวันใดวันหนึ่ง ภายในร้านยังมีการตกแต่งสไตล์ดาร์คๆ เช่น พวงหรีดที่เขียนเตือนสติ Eventually, You can bring nothing  ให้ทุกคนปล่อยวางจากวัตถุหรือตัวตน เพราะท้ายสุดก็ไม่สามารถเอาอะไรไปด้วยได้เลย ด้านเมนูเครื่องดื่ม ก็มีทั้ง เกิด แก่ เจ็บ ตาย และอีกหลากหลายเมนู ราคาเฉลี่ย 50-75 บาท

KID MAI DEATH AWARENESS CAFE เป็นหนึ่งในโครงการวิจัยของสถาบันคิดใหม่ ที่ต้องการสื่อสารกับสังคมยุคใหม่ ให้หันมาคิดดีทำดี โดยมีหลักพุทธศาสนาบวกผนวกกับไลฟ์สไตล์คนยุคใหม่ ที่นี่จึงไม่ใช่แค่ร้านกาแฟ แต่ถือเป็นเครื่องมือหนึ่งในการสื่อสารรูปแบบใหม่นั่นเอง

ใครที่สนใจเรื่องราวเหล่านี้ ก็สามารถไปกันที่ KID MAI DEATH AWARENESS CAFE  อยู่ภายในบริเวณของมูลนิธิบ้านอารีย์ ซอย อารีย์ 1 แขวง สามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร  ร้านเปิดให้บริการตั้งแต่ 9.00 ถึง 19.00 น.  เบอร์โทร : 065 095 6959

อยากให้ทุกคนได้ลองสัมผัสกับเสี้ยวหนึ่งของความตาย และคิด-กัน-ไป อย่างมีสติ ให้ความตายในคาเฟ่แห่งนี้ได้สร้างสรรค์ชีวิตใหม่ที่ดีขึ้น เพื่อให้ชีวิตก่อนตาย ได้ปูทางเพื่อการตายอย่างภาคภูมิใจ