ผีเสื้อก็มี นกก็มา ในเมืองหลวงของนักส่อง

ที่อุทยานแก่งกระจานไม่ได้มีการจัดโปรโมชั่นอะไร แต่ในหมู่ของนักส่องนกเขาบอกว่า  มาที่นี่แล้วสุดคุ้ม ถึงขนาดที่นักดูนกจากต่างประเทศก็ต้องมุ่งตรงเข้ามา เพราะนอกจะมีความหลากหลายของนกนานาชนิดแล้วจากทั่วทุกภาคของประเทศไทยแล้ว ยังมีนกหายากอยู่หลายชนิด เช่น นกกะลิงเขียดหางหนาม นกเงือก นกสาลิกา นกพญาปากกว้างอกสีเงิน นกจับแมลงหัวเทา เป็นต้น

ความอุดมสมบูรณ์ทางธรรมชาติของจังหวัดเพชรบุรี ทั้งภูเขาและทะเล  ทำให้มีนกอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก รวมทั้งเหล่านกอพยพที่นักดูนกต่างรอคอยในแต่ละปี คำบอกเล่าของ พี่กบ-เกียรติศักดิ์ กล่อมสกุล ประธานชมรมดูนกเพชรบุรี ระบุว่า ภาพของนกในประเทศไทยมีอยู่ราว 1,030 ชนิด ประมาณ 700-800 ชนิด พบที่เพชรบุรี ราว 540 ชนิดอยู่ในอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน กล่าวได้ว่านกที่พบในทุกๆ ภาค ได้มารวมตัวกันอยู่ที่นี่แล้ว จะไม่คุ้มได้อย่างไร เพราะนี่คือ “เพชรบุรี เมืองหลวงของการดูนก” ซึ่งจะเป็นอีกหนึ่งการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ที่ทำให้ทุกคนรู้จักเพชรบุรีในอีกมิติ

ไม่เฉพาะบริเวณแก่งกระจานเท่านั้น เพราะนักดูนกสามารถเข้ามาติดตามเฝ้ารอเจ้านกน้อยกันได้ในหลายๆ พื้นที่ของเพชรบุรี ทั้งส่วนของ เส้นทางอพยพชายเลนแหลมผักเบี้ย ที่ในช่วงพฤศจิกายน ถึง เมษายน  มีลุ้นว่าจะได้ชมนกนางนวลหลังดำพันธุ์รัสเซีย ซึ่งเป็นนกชนิดใหม่ของประเทศไทยและนกนางนวลหัวดำใหญ่ ซึ่งเป็นนกอพยพที่หาดูยาก

แถบหมู่บ้านปากทะเล อ.บ้านแหลม มีหมู่บ้านเล็กๆ ที่มีนกอพยพไม่ต่ำกว่า 50 ชนิด โดยเฉพาะนกชายเลนปากช้อน ซึ่งพี่กบบอกว่า นี่คือนกชนิดหนึ่งที่นักดูนกอยากเห็นก่อนตาย

นอกจากนั้นยังมีเส้นทางของเจ้าเวหา ณ ทุ่งนาหนองปลาไหล อ.เขาย้อย ซึ่งเป็นแหล่งดูนกอินทรีย์ที่ดีที่สุดในประเทศไทย

เป็นถึงเมืองหลวงของการดูนกแล้วจะต้องคิดต้องทำอย่างไรกันต่อ เบื้องต้นคือการผนึกกำลังของผู้ที่เกี่ยวข้อง ทั้งอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน สมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่งประเทศไทย กลุ่มดูนกจังหวัดเพชรบุรี ซึ่งจะเข้ามาให้ความรู้กับนักท่องเที่ยว

นายมานะ เพิ่มพูน หัวหน้าอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน เล่าให้ฟังว่า ต่อจากนี้จะทำการพัฒนาเส้นทางการท่องเที่ยวและดูนกที่ได้มาตรฐาน นั่นคือ การพัฒนาศักยภาพของเจ้าหน้าที่ ในแนวทาง “นักสื่อความหมายธรรมชาติ” รวมทั้งการเตรียมอาสาสมัคร เพื่อเป็นผู้นำทางและให้ความรู้กับผู้ที่สนใจ รวมทั้งนักดูนกที่เข้ามาพื้นที่ ซึ่งเป็นเรื่องที่มีความจำเป็นมาก เพราะการเข้าไปเขตของอุทยาน จำเป็นต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญ เพื่อคอยดูแลและจัดระเบียบไม่ให้มีผลกระทบกับธรรมชาติ

ปัจจุบันมีการเตรียมอุปกรณ์อย่างกล้องสองตาประมาณ 30 ตัวสำหรับเยาวชนที่สนใจเข้ามาดูนก  แต่หากเป็นนักดูนกมืออาชีพจะมีอุปกรณ์ของตัวเองอยู่แล้ว อีกทั้งปัจจุบันยังมีกลุ่มผู้ที่สนใจการถ่ายภาพนก ที่สามารถเข้าถึงอุปกรณ์อย่างกล้องถ่ายรูปได้ง่ายกว่าในอดีตอีกด้วย

เมื่อได้คุยกับผู้รักษาพื้นที่ป่า เราก็อดที่จะถามไม่ได้ว่า ที่แก่งกระจานมีปัญหาเหมือนที่เราได้ยินข่าวที่ยังยืดเยื้อยาวนานบ้างหรือไม่ หัวหน้าอุทยานยิ้มด้วยความภูมิใจว่า ในปีที่ผ่านมา มีคนเข้ามาท่องเที่ยวในเขตอุทยานแก่งกระจาน ทั้งพักค้างคืนและไปกลับ ราว 1.6 แสนคนเพิ่มขึ้นราวปีละหมื่นคนทุกปี เพราะมีกิจกรรมที่หลากหลายให้เข้ามาเที่ยวชมกันมากขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มดูนกและกลุ่มที่ชื่นชอบการถ่ายภาพทั้งภาพนก ผีเสื้อ หรือดวงดาวยามค่ำคืน

และในปีที่ผ่านมาก็ไม่มีใหญ่ด้านการบุกรุกหรือลักลอบเลย มีเพียงสัตว์ที่ล้มตายตามธรรมชาติ ธรรมชาติของแก่งกระจานจึงอยู่ในระดับที่สมบูรณ์ดี มีเสือโคร่งที่พบเห็นร่องรอยหลักฐานมีไม่น้อยกว่า 5 ตัว  ส่วนเสือดาวที่เคยพบเจอยังไม่สามารถระบุได้ว่ามีอยู่เท่าไหร่ เจ้าตัวโตอย่างช้างพบเห็นได้มากแถบป่าละอู มีรวมกว่า 200 เชือก พร้อมสัตว์ป่าอื่นๆ ที่เคยปรากฏให้เห็น อย่างสุนักจิ้งจอก หมาใน กวาง เม่น ฯลฯ

เล่ามาเสียนาน ลืมผีเสื้อปีกบางไปแล้วหรืออย่างไร “meetthinks” เดินทางเข้ามาในพื้นที่อุทยานแห่งชาติในช่วงต้นฤดูร้อนในกลางเดือนมีนาคม และได้ชมเส้นทางศึกษาธรรมชาติและการดูนกกันแบบฉบับกระเป๋า เพราะภารกิจการมาเพชรบุรีในครั้งนี้ ยังมีอะไรให้เข้าไปชมอีกมาก

เราพบเจ้าผีเสื้อที่ออกมาอยู่ตามโป่งในช่วงสายของหน้าร้อน ซึ่งเป็นช่วงที่เราสามารถชมผีเสื้อได้ โดยไม่ต้องขังเจ้าไว้ในกรง ผีเสื้อปีกบางหลากสีสัน คงไม่รู้ตัวว่า เป็นพระเอกนางเอกของงานในวันนี้ เพราะการดูนก เป็นเรื่องที่ต้องใช้อุปกรณ์โดยเฉพาะ และนกก็ไม่ได้ออกมาให้เราชมกันง่าย ในช่วงเวลาเพียงครึ่งชั่วโมงของการเดินศึกษาธรรมชาติ จึงมุ่งไปที่เจ้าผีเสื้อนี่กันมากกว่า

ผีเสื้อเป็นหนึ่งในความหลากหลายของระบบนิเวศน์ที่แก่งกระจาน มีผีเสื้อกลางวันมากกว่า 250 ชนิด แมงปอมากกว่า 50ชนิด ย้ำว่าเฉพาะหน้าร้อนเท่านั้นที่บรรดาผีเสื้อจะออกมาเฉิดฉายกรีดกรายบนบัตเตอร์ฟลายวอล์ค หากมีเวลาก็จะได้อิ่มเอมกับสีสันที่ทรงพลังน่าค้นหาจากเจ้าปีกบางๆ กันอย่างเต็มอิ่ม

นักสื่อความหมายธรรมชาติคืออะไร

อธิบายง่ายๆ ว่า ตามหลักการจัดงานของอุทยานแห่งชาติ จะกล่าวถึงนักสื่อความหมายธรรมชาติ สำหรับเจ้าหน้าที่ที่มีความรู้ความสามารถนำพานำชม ได้มากกว่าไกด์ของการท่องเที่ยว เพราะต้องรู้ทั้งเรื่องราวของป่าและสัตว์ป่า พร้อมๆ กับการดูแลและส่งเสริมงานด้านการอนุรักษ์นั่นเอง

 อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน

อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน มีพื้นที่ครอบคลุมท้องที่อำเภอหนองหญ้าปล้อง อำเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี และอำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นอุทยานแห่งชาติที่มีพื้นที่มากที่สุดในประเทศไทย มีสภาพป่าที่อุดมสมบูรณ์ เป็นป่าต้นน้ำของแม่น้ำเพชรบุรีและแม่น้ำปราณบุรี และมีลักษณะเด่นทางธรรมชาติที่สำคัญหลายแห่ง เช่น ทะเลสาบ น้ำตก ถ้ำ หน้าผาที่สวยงาม มีเนื้อที่ประมาณ 1,821,687.84 ไร่ หรือ 2,914.70 ตารางกิโลเมตร

ที่ตั้ง : ต.แก่งกระจาน อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี 76170  โทรศัพท์/โทรสาร : 0 32772311 (ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว) โทรศัพท์/โทรสาร : 0 32772312 (ที่ทำการอุทยานฯ)

อัตราค่าบริการเข้าอุทยานแห่งชาติ

ชาวไทย : ผู้ใหญ่ 100 บาท เด็ก 40 บาท

ชาวต่างชาติ : ผู้ใหญ่ 300 บาท เด็ก 200 บาท

ขอขอบคุณภาพนกจาก อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน